Heel kort samengevat

• Wetgeving, rekenmethodieken en opname protocollen van de NTA 8800 zijn een heel eind in ontwikkeling, maar nog niets is definitief vastgesteld.
• Inhoudelijk gaat er veel veranderen.
• Invoeringsdatum is (door de minister) vastgesteld op 1 juli 2020.

Beoogde planning

• 4e kwartaal 2019 starten cursussen bij Energy-Academy.
• Eind 2019 komt software beschikbaar.
• Begin 2020 starten examens.
• Vanaf 1 juli 2020 moeten Energielabels en aanvragen voor omgevingsvergunningen volgens de NTA 8800 worden vastgesteld.

Regelgeving

• De Tweede Kamer gaat in juli bediscussiëren of het vereenvoudigd Energielabel in de huidige vorm blijft bestaan, of dat een adviseur ter plaatse een controle moet uitvoeren, ipv achter de computer, of… .
• Het doel is om op 26 september zowel de nieuwe BRL (Beoordelingsrichtlijn) als de opname protocollen vast te stellen.
• Welke uitkomst (kWh/m2) leidt tot welk klasse Energielabel moet nog worden onderzocht en vastgesteld.
• Wanneer sprake is van een kritieke afwijking (nu: als EI meer dan 8% afwijkt) wordt nog bezien: bij heel energiezuinige gebouwen is 8% van een heel laag verbruik wel een erg (onrealistisch) kleine marge.
• Voor het afmelden zal eHerkenning nodig zijn (de overheid wil zelfs niveau 3; dat is nog strikter dan de (ook door de overheid) veel toegepaste niveau 2).
• Over een overgangsperiode is het nog erg stil; Meijer E&M lijkt het wenselijk om (m.n. afmelding na labelverbetering) Energielabels na 1-7-2020 nog enige tijd te kunnen afmelden volgens de huidige methodiek: zo zijn gebouweigenaren er zeker van dat de doorgevoerde adviezen ook leiden tot het beoogde Energielabel.

De nieuwe rekenmethodiek NTA 8800 voor berekening van de energieprestatie van gebouwen

• Ten opzichten van de huidige rekenmethodiek (NEN7120 voor nieuwbouw en bestaande woningbouw; en ISSO 75.3 voor bestaande utiliteit) kent de NTA 8800 vele parameters meer. Denk aan een factor voor veroudering van verlichting, diversiteit (en zelfs de kleur) van buitenzonwering.
• Voor (met name) bestaande bouw wordt er voor heel veel parameters teruggevallen op vaste (forfaitaire) waarden.
• Forfaitaire waarden zijn altijd conservatief en daarmee komt dan ‘het slechts denkbare’ Energielabel tot stand. Alle parameters die aanvullend worden opgenomen zullen nooit tot verslechtering van het Energielabel mogen leiden.

Protocollen: Basis opname versus Detail opname

• Dit worden de nieuwe termen: “basis opname” (met name voor bestaande bouw) en “detail opname” (met name voor nieuwbouw).
• Zie het als ‘basistermen’, want als variant op de basis opname kunnen bepaalde onderdelen gedetailleerder worden opgenomen. Dan is er sprake van “uitklappen”.
• En andersom: als onderdelen van de detail opname onbekend zijn, dan zal er terug gevallen moeten worden op forfaitaire waarden. Dan is er sprake van “inklappen”.
• Wanneer de basis opname volstaat, mag vrijwillig de detail opname worden gekozen. Maar andersom niet.
• De verschillen tussen Woningbouw en Utiliteit worden in principe minimaal: inmiddels kan je in nieuwe appartementencomplexen alle denkbare ‘utilitaire’ installaties tegenkomen. In de praktijk zal het grootste deel van de woningbouw aanzienlijk kleinere diversiteit aan installaties kennen dan utiliteitsbouw.
• Uit tweede hand: in de praktijk blijkt de opname wel heel anders (grotere wijzigingen dan in 2015 toen het Nader Voorschrift kwam), maar slechts beperkt uitgebreider. Dat komt doordat er veel parameters een vaste waarden krijgen en opname dus niet nodig is.

Enkele voorbeelden van verschillen tussen huidige en nieuwe opname

• Het indelen van sectoren (nieuwe term: rekenzones) blijft, maar verandert wel. Zo worden bijvoorbeeld luchtbevochtiging, gebruiksfuncties en invloed van thermische massa ook bepalend voor het aantal rekenzones. 
• Beslisschema’s of een ‘overige ruimte’ wel/niet labelplichtig is zijn drastisch veranderd.
• In gebouwen groter dan 500m² gebruiksoppervlak zijn technisch ruimtes NIET labelplichtig
  In gebouwen kleiner dan 500m² gebruiksoppervlak worden voor technisch ruimtes de aangepaste schema’s ‘overige ruimte’ gebruikt.
• Gebouwhoogte: niet meer ‘bovenkant vloer bovenste gebruikslaag‘, maar ’tussen maaiveld en dak’.
• Deur móet gesplitst worden in deur en glas, tenzij het glas minder dan 10% van het deuroppervlak betreft.
• Het type zonwering moet worden opgenomen (. Het aantal raamconstructies kan daardoor verder oplopen.
• Ook beschaduwing door naast en/of tegenoverliggende constructies (op het eigen perceel) moet worden opgenomen.

Vakbekwaamheid voor adviseurs

• Nieuwe adviseurs (die nu nog geen Cito-examens hebben behaald) voor basis opname moeten 4 toetsen met succes afleggen; adviseurs voor de detail opname krijgen daar mogelijk een 5^e toets bij.
• Voor Woning Basis, -Detail en Utiliteit Basis en –Detail lijken (per toets) aparte varianten te komen, waarbij de 2 variante voor de Basis opname inhoudelijk niet zo veel verschillen (zoals ook de 2 varianten voor de Detail opname niet zo veel zullen verschillen), maar de verschillende varianten passen vooral beter bij de praktijksituaties die betreffende adviseur zal tegenkomen. De 4 toetsen (en de 5e toets voor alleen Detail opname) zijn:

Multiple choice

Schematisering van het gebouw (nieuw: óók voor Woningbouw!)

Gebouw opname (casus)

Invoer in de software

Toepassen detailopname (waarschijnlijk aanvullend multiple choice; maar aangezien niets nog vast staat… óns lijkt het logisch als vragen uit toets 5 aan toets 1 worden toegevoegd voor ‘detail adviseurs’)

• Het onderscheid dat we nu voor Woningbouw kennen tussen ‘opnemer’ (het werk ter plaatse met als resultaat een ingevuld opnameformulier) en ‘adviseur’ (die het opnameformulier verwerkt in de software en het energielabel afmeldt) zal verdwijnen.
• Er wordt ‘gelobbyd’ om ‘adviseurs detail opname’ ook vakbekwaam te stellen als ‘adviseur basis opname’ en om ‘adviseurs utiliteit’ ook vakbekwaam te stellen als ‘adviseur woningbouw’. Of een ‘adviseur utiliteit detail opname’ dan automatisch voor alle 4 de varianten vakbekwaam is, zal moeten blijken.
• In de praktijk zal Woningbouw (in het algemeen) minder complex zijn, dan Utiliteitsbouw. Die mate van complexiteit weegt mee in de vereiste kennis en kunde en dus in de examens.

Wat is de vakbekwaamheid van huidige adviseurs straks waard?

• Huidige vakbekwame adviseurs hoeven in 2019 géén opfriscursus te volgen. De vakbekwaamheid voor Woningbouw (opnemers en) adviseurs wordt automatisch verlengd tot 1 juli 2020. Vakbekwaamheid voor huidige EPA-U-adviseurs loopt tot 1-7-2020.
• Er wordt gesproken dat huidige vakbekwame adviseurs mogelijk vrijstellingen kunnen krijgen. Daarbij wordt aangegeven dat alleen(?) nieuwe, aangepaste ‘en liefst ook’ veel gemaakte fouten (opnieuw) getoetst moeten worden. Fedec (branchevereniging voor energieadviseurs) meldde eerder een ‘lichter regime’ voor huidige adviseurs. Dat is voorbarig. Meijer E&M vraagt zich vervolgens af: waar zijn dan (gezien het grote aantal wijzigingen) vrijstellingen mogelijk?

Heeft u aanvullende vragen over de NTA 8800?
Stel uw vragen via info@energy-academy.nl. Wij zullen uw vragen zo goed als mogelijk beantwoorden, maar er zijn dus nog genoeg open einden.

© 2019 Meijer Energie- en Milieumanagement BV.